ضرورت دوستي با امامان معصوم (امام زمان) و ترك دشمني با ائمه (امام زمان)
نخستين موضوعي كه شيخ صدوق رحمه الله در تبيين مباني اساسي امامت و ولايت شيعي به آن اشاره مي‌كند، ضرورت دوستي با امامان معصوم و ترك دشمني با آنها، به عنوان مرز ايمان و كفر است. ايشان دوستي با اهل بيت عليهم السلام را عين ايمان و دشمني با آنها را عين كفر دانسته است و مي‌فرمايد:
واجب است معتقد باشد دوست داشتن آنها ايمان و دشمن داشتن آنها كفر است. [۱]
موضوع ياد شده برگرفته از روايات فراواني است كه به ويژه از پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله نقل شده است. از جمله در يكي از اين روايات مي‌خوانيم:
نَظَرَ اللّه ُ (سُبْحانَهُ) إلي أَهلِ الأَرْضِ نَظْرَةً وَ اخْتارَنِي مِنْهُمْ، ثُمَّ نَظَرَ نَظْرَةً فَاخْتارَ عَلِيّاً أَخِي وَ وَزِيري وَ واّرِثِي، وَ وَصِيِّي وَ خَلِيفَتِي فِي أُمَّتي، وَ وَلِيِ كُلِّ مُؤْمِنٍ بَعْدِي، مَنْ والاهُ فَقَد والَي اللّه َ وَ مَنْ عاداهُ فَقَدْ عادَي اللّه َ وَ مَنْ أَحَبَّهُ أَحَبَّهُ اللّه ُ وَ مَنْ أبْغَضَهُ أبْغَضَهُ اللّه ُ، لايُحِبُّهُ إِلاّكُلُّ مُؤْمِنٍ وَ لايُبْغِضُهُ إِلاّ كُلُّ كافِرٍ. [۱]
خداوند سبحان نگاهي به زمينيان كرد و مرا از ميان آنها برگزيد. آن گاه نگاهي ديگر كرد و علي را (به عنوان) برادر، ياور، وارث، وصي، جانشين من در امتم و سرپرست هر مؤمن پس از من برگزيد. هر كس او را به سرپرستي گيرد، خدا را به سرپرستي گرفته و هر كس با او به دشمني برخيزد، با خدا به دشمني برخاسته است. هر كس او را دوست بدارد، خدا [هم] او را دوست مي‌دارد و هر كس با او دشمني كند، خدا [هم] با او دشمني مي‌كند. او را دوست ندارد مگر مؤمن و او را دشمن ندارد مگر كافر.
آن حضرت در روايت ديگري خطاب به اميرمؤمنان علي عليه السلام مي فرمايد:
يا عَلِيُّ لايُحِبُّكَ إِلاّ مَنْ طابَتْ وِلادَتُهُ وَلايُبْغِضُكَ إِلاّ مَن خَبُثَتْ وِلادَتُهُ وَ لايُوالِيكَ إِلاّ مُؤْمِنٌ وَ لايُعادِيكَ إِلاّ كافِرٌ. [۲]
اي علي! تو را دوست ندارد مگر كسي كه از دامان پاكيزه اي به دنيا آمده و با تو كينه ورزي نمي كند، مگر كسي كه از دامان ناپاكي متولد شده است و تو را به سرپرستي نمي گيرد مگر مؤمن و با تو دشمني نمي كند مگر كافر.
در اين ميان، عبداللّه بن مسعود مي‌پرسد: اي فرستاده خدا! نشانه انسان‌هاي ناپاك و كافر در زمان حيات خودتان را كينه ورزي نسبت به علي و دشمني با او بيان كردي. نشانه ناپاك و كافر پس از شما در حالي كه شخص با زبان اظهار اسلام مي‌كند، ولي آنچه را در دل دارد، پوشيده مي‌دارد، چيست؟ آن حضرت در پاسخ او، پس از معرفي جانشينان امام علي عليه السلام مي فرمايد:
لايُحِبُّهُم إلاّ مَنْ طابَتْ وَلادَتُهُ وَلايُبْغِضُهُم إِلاّ مَنْ خَبُثَتْ وِلادَتُهُ وَ لايُوالِيهِمْ إِلاّ مُؤمِنٌ وَ لايُعادِيهِم إِلاّ كافِرٌ. [۱]
تنها كساني كه از داماني پاك به دنيا آمده اند، آنها را دوست دارند و تنها كساني كه از داماني ناپاك متولد شده اند، با آنها كينه ورزي مي‌كنند. تنها مؤمنان سرپرستي آنها را مي‌پذيرند و تنها كافران با آنها به دشمني برمي خيزند.
در بخشي از زيارت جامعه كبيره نيز در اين زمينه مي‌خوانيم:
مَنْ أَحَبَّكُمّ فَقَدْ أَحَبَّ اللّه َ وَ مَنْ أَبْغَضَكُمْ فَقَدْ أَبْغَضَ اللّه َ. [۲]
هر كس به شما مهر ورزد، به درستي به خدا مهر ورزيده و هر كس با شما دشمني كند، به درستي با خدا دشمني كرده است.
———-
[۱]: كتاب الهداية، ص ۳۷.
[۱]: كتاب الغيبة نعمانى، باب ۴، ص ۸۳، ح ۱۲.
[۲]: كمال الدين و تمام النعمة، ج ۱، باب ۲۴، ص ۲۶۱، ح ۸.
[۱]: همان، صص ۲۶۱ و ۲۶۲.
[۲]: من لايحضره الفقيه، ج ۲، ص ۳۷۵.
[معرفت امام زمان علیه السلام و تکلیف منتظران – جلد ۱، صفحه ۲۳۴]