اهداف تالیف کتاب معرفت امام زمان علیه السلام و تکلیف منتظران
در تدوین این کتاب، اهداف متعددی مورد توجه قرار گرفته است که مهم ترین آنها عبارتند از:
الف) عرضه اثری جامع در زمینه مهم ترین موضوعها و مسائلی که در حوزه مباحث مهدوی مطرح بوده و در حال حاضر مورد توجه عموم مردم، به ویژه قشر تحصیل کرده اعم از طلاب، دانشجویان و دانش پژوهان قرار گرفته است.
ب) تبیین مبانی و اصول مورد پذیرش دیدگاه فرهنگی – اجتماعی و ترسیم تصویری هرچند اجمالی از مهم ترین دغدغههای نظریه پردازان این دیدگاه در برخورد با باور مهدوی و فرهنگ انتظار از یک سو و موضوعها و مسائل مختلف فرهنگی، سیاسی و اقتصادی موجود در جامعه از سوی دیگر.
ج) تدوین متنی آموزشی که خواننده را به تدریج و بر اساس سیری منطقی، با باور مهدوی و فرهنگ انتظار، آشنا و او را برای فعالیتهای پژوهشی و مطالعاتی عمیق تر و گسترده تر در این زمینه آماده سازد.
د) آشنا ساختن قشرهای مختلف مردم با وظایف و تکالیفی که در عصر حاضر در برابر آخرین حجت خدا علیه السلام برعهده دارند.
ساختار کتاب حاضر در هفت بخش به شرح زیر سامان یافته است:
۱. زندگی و شخصیت امام مهدی علیه السلام: در ابتدای این بخش، وجوه گوناگون زندگی و شخصیت امام عصر علیه السلام، ترسیم و موضوعهای مختلفی چون تاریخ زندگانی، ویژگیهای ظاهری، صفات اخلاقی، مفهوم و علل غیبت و دلایل اثبات امامت آن حضرت بررسی شده است. در پایان آن نیز به پرسشهای مختلفی که درباره زندگی و شخصیت امام مهدی علیه السلام در اذهان مردم وجود دارد، پاسخ داده شده است. خواننده با مطالعه این بخش، اطلاعات اولیه ای را که برای ورود به مباحث بخشهای بعدی این مجموعه به آنها نیاز دارد، به دست میآورد.
۲. معرفت امام زمان علیه السلام: با توجه به ضرورت و اهمیت روشن شدن وجوه مختلف معرفت امام زمان علیه السلام، در این بخش، ضرورت و مفهوم معرفت امام، ویژگیهای امامان معصوم علیهم السلام و مبانی معرفت امام در سه فصل بررسی شده است.
۳. مفهوم و کارکردهای انتظار: در این بخش، موضوع انتظار، از ابعاد مختلف مفهومی، اعتقادی و کارکردی، بررسی و دیدگاهها و رویکردهای مختلفی که در این زمینه وجود دارد، به ویژه رویکرد امام راحل رحمه الله، تجزیه و تحلیل می شود تا در نهایت، خواننده به شاخصههای یک دیدگاه معتدل و در عین حال، همه جانبه نگر در زمینه انتظار امام عصر علیه السلام دست یابد.
۴. ظهور و آخرالزمان: این بخش به بررسی موضوعهای مختلف مرتبط با آخرالزمان ظهور امام عصر علیه السلام اختصاص یافته و در آن، موضوعهای متنوعی همچون نشانههای آخرالزمان، نشانههای ظهور، زمان ظهور، شرایط ظهور، و چگونگی تحقق ظهور بررسی و تجزیه و تحلیل شده است.
۵. جهان پس از ظهور: در این بخش تلاش شده است تصویری همه جانبه از تحولات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی عصر ظهور و تغییرهایی که در این عصر در حیات فردی و اجتماعی انسانها رخ میدهد، ترسیم شود.
۶. بایستهها و آسیبهای مهدی باوری: در این بخش، با تبیین مهم ترین بایدها و نبایدهای تبلیغ و ترویج فرهنگ انتظار و تعیین راه کارهایی برای نهادینه سازی و گسترش هرچه بیشتر این گونه فعالیت ها، برخی از آسیبها و آفتهایی که فعالیتهای تبلیغی، ترویجی، آموزشی، پژوهشی و رسانه ای در حوزه مهدویت را تهدید میکنند، بررسی شده است.
۷. جلوههای انتظار: در آغاز این بخش، برخی روزها و ماههای سال که انتظار در آنها جلوه و درخشش بیشتری دارد، همچون نیمه شعبان و ماه مبارک رمضان، یادآوری و اعمال و ادعیه خاص این ایام بیان شده است. در ادامه، برخی مقالههایی که نگارنده به مناسبتهای مختلفی چون میلاد امام رضا علیه السلام و سال اتحاد ملی و انسجام اسلامی نگاشته، برای استفاده همه علاقه مندان ارائه شده است.
گفتنی است در پایان این کتاب برای استفاده بیشتر کسانی که در پی تبلیغ و ترویج فرهنگ مهدویت و انتظار در جامعه هستند، «منشور راهبردی فرهنگ مهدویت» و «موضوعهایی برای پژوهش» به عنوان پیوست آمده است.
در پایان لازم میدانم از همه عزیزانی که در به ثمر نشستن این اثر نقش بسیاری داشتند، به ویژه همسر ارجمندم که با بردباری و همراهی صمیمانه خود، آرامش خاطر لازم را برای تدوین این اثر به وجود آورد و عزیزانم در «مؤسسه فرهنگی موعود» و «مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما» که با حمایتهای بی دریغ خود امکان انتشار این کتاب را فراهم آوردند، سپاس گزاری و برای همه آنها آرزوی موفقیت روزافزون کنم.
با امید به آنکه این اثر مورد رضایت مولایمان، حضرت صاحب الامر – ارواحنا له الفداء – و مقبول طبع همه منتظران و دوستداران آن حضرت قرار گیرد.
ابراهیم شفیعی سروستانی
[معرفت امام زمان علیه السلام و تکلیف منتظران – جلد ۱، صفحه ۱۴]